Deze
keer duurzame AEX presteert beter, overzicht duurzame
beleggingsfondsen, MSCI ESG fixed income, SNV IIAS investeert 10
miljoen, Oxfam II Fund, crowdfunding door Seeds en oneplanetcrowd,
SRI in Europe met II en start ESG research Afrika, Trouw's duurzame
100 en WSJ over selling charity, Omidyar Network over hun II
strategie, SBF convenant nieuws, Filanthropium over impact,
filantropie research impuls door ABNAMRO en grote grant voor de GIIN,
gelezen Impact Assets issue brief 1 en als case AMREF Flying Doctors.
MARKET
Duurzame
AEX bedrijven presteren beter
De
Vereniging van beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) onderzocht
AEX-genoteerde bedrijven die veel aandacht schenken aan
maatschappelijk verantwoord ondernemen: de uitkomst zij presteren 30%
beter op de beurs. De tien best scorende bedrijven scoorden over de
afgelopen drie jaar zelfs een gemiddelde stijging in koerswaarde van
46,2 procent. Noot van de Blogger een mooie stimulans voor best in
class beleggen vooral omdat uit het Eurosif onderzoek SRI in Europe
2012 blijkt dat Nederland daar bijna helemaal achteraan bungelt na
Polen en Denemarken.
Het
onderzoek
"Business Balance Score"
van de VBDO werd voor de derde keer uitgevoerd, maar in een nieuwe
opzet, samen met Adviesbureau Cataly Partners. Een van de
onderzoeksdoelen is in kaart brengen wat bedrijven doen aan
verduurzaming van de bedrijfsactiviteiten en hoe de bedrijven scoren
op de afzonderlijke componenten van MVO ‘People, Planet en
Profit' (maatschappij, milieu en winstgevendheid). Het onderzoek wil
gegevens van diverse standaarden en richtlijnen combineren zoals de
DJSO, ISO 26000, SA 8000, GRI, OECD Guidelines en de ILO Declaration
of Human Rights.
De informatie wordt gebruikt voor het actualiseren
van de VBDO website www.duurzaamaandeel.nl Bron
vbdo Rapport Business
Balance Onderzoek 2012
MSCI
ESG & Fixed Income
MSCI
ESG Research, a leading provider of investment decision support
tools, bekend als een
index maker, kondigde in mei aan samen met Barclays ESG
indices te ontwikkelen voor fixed income.
Fixed income beleggingen maken het grootst deel uit van
beleggersportfeuilles en de vraag naar ESG geïntegreerde analyse
middelen stijgt net als voor het beoordelen van ESG risico van
portefeuilles.
MSCI
ESG Research claimt de 1e te zijn die een volledig geïntegreerde
set of ESG research and analysis tools aan te bieden met de veel
voorkomende fixed income fondsen zoals bedrijfsobligaties,
staatsobligaties (sovereigns), obligaties van supranationale
organisaties en lokale overheden en gegarandeerde (covered)
obligaties. De index omvat 9,000 'issuers' die 260,000 fondsen
aanbieden en 90% van de marktwaarde van de Barclays Global Aggregate
Bond Index. Het
pakket fixed income ESG research omvat ratings, scores, profielen en
rapporten (met maandelijkse updates) en BarraOne (dat dagelijk online
data aanbiedt).
MSCI
ESG Research organiseert een webinar over 'ESG Integration Across
Asset Classes: Fixed Income' op 31 Oktober 2012. Registratie
msci.com/esg_integration_fixed_income
SNV:
10 miljoen Euro impact investments in 2011
SNV,
de wat verguisde en flink gekortte Netherlands Development
Organisation, investeerde in 2011 bijna 10% van haar budget (107,5
miljoen euro van BuZa, met besteding 104 miljoen euro) in impact
investments. Daarnaast
faciliteerde het access-to-finance voor 13 'indigenous'
agri-businesses in Eastern and Southern Africa.
SNV
IIAS
SNV
impact investing advisory services richt zich op Small & Medium
Enterprises omdat zij cruciaal zijn voor werkgelegensheid- en
inkomensgroei. De
focus is op “the missing middle” ondernemers die
te groot zijn voor microkrediet en te klein voor conventionele
commerciële
financiering. De sectoren waarin IIAS werkt zijn: landbouw;
hernieuwbare energie; water, sanitatie en hygiëne.
Op
haar achievements
lijstje (sinds de start in 2008, overzicht komt van de site) staan
nu: Partnership funds:
Agriculture Focused Fund (Africa) 300 US$, Renewable Energy
Focused Fund (Africa focused) 100 miljoen US$, SME Impact
RE/Agri-Business Fund (W. Africa) 60 miljoen US$ en RE (indigenous
SMEs Focused Fund Latin America) 450 miljoen US$. Practice
partner is Major Rice
Producer (W. Africa) 25 miljoen US$.
Toekomstscenario
SNV’s
blijft zoeken naar andere financieringsbronnen, want de core subsidy
van BuZa (in 2011 76,5 miljoen euro) zal jaarlijks krimpen en
eindigen in 2015. Daarnaast ontving SNV 31miljoen euro programma- en
project subsidies.
Bronnen:
SNV Connect Annual Review 2012 pdf snvworld.org/connect_2012
(over 2011) snvworld.org/IIAS
en snvworld.org/impact-investment
OXFAM
SEI fund doet 1e II
Het
eind januari gestarte Small Enterprise Impact Fund heeft net haar 1e
investering gedaan Het is een gezamenlijk initiatief van Oxfam
(International), the City of London Corporation (500.000UK £),
Zwitserse vermogensbeheerder Symbiotics
en heeft enkele HNWI's en pensioenbeheerders als investeerders
aangetrokken.
Small
Enterprise Impact Fund
Het
fonds investeert in Xac Leasing, dat gereedschap verhuurt (least) in
Mongolie en ES rapportage integreert in haar lease procedure. Voor
Oxfam is het fonds een middel om de investment business te
laten zien dat zij met haar omvang en invloed een significante raol
kan spelen in het terugdringen van armoede. Oxfam wil impact
investing a mainstream investment product maken
waardoor de sector kan zien dat het een belangrijk medium is dat
sociaal en financieel rendement genereert. Het fonds streeft naar 5%
rendement en wil in drie jaar
100 miljoen US$ ophalen (62,5
miljoen VK £).
Noot
van de Blogger:
het ASN Oxfam Novib Microkrediet fonds heeft een omvang van 241
miljoen euro. Het keerde volgens asnbank
in 2011 2,5euro dividend uit (koers in 2011 55,1 euro) en het
fondsrendement de afgelopen 5 jaar was 5%, laatste jaar 6%.
Morningstar
geeft actuele en slechtere cijfers: pdf morningstar
CROWDFUNDING
Seeds
start succes
Seeds
het crowdfundingsplatform van ABNAMRO heeft een vliegende start
gemaakt, drie van de eerste vijf investeringsmogelijkheden waren
volgeboekt op 24 september ana het einde van de 4 maanden
proefperiode. De gefinancierde bedrijven zijn GreenGraffiti,
(''tijdelijke'' reclame/actiemarketing met kalk of sneeuw
30.000euro), Yummm!Concepts (gezond
(groente)snoep voor kinderen 35.000 euro) en Greenjoy.
(fluistersloepen 20.000euro). Bij Seeds kan minimaal 50 euro,
maximaal 5000 euro geïnvesteerd worden' in (aandelen in)
'beginnende' ondernemingen op basis van optimistische prognoses en
groeicijfers.
Crowdfunding
door een bank
ABN
Amro is hiermee, naar eigen zeggen, de eerste bank ter wereld die
succesvol crowdfunding is ingestapt. “De
komende periode gaan we evalueren en
kijken op welke wijze Seeds een vervolg krijgt”
zegt Arthur van de Graaf, manager van Seeds. Bronnen
Seeds nieuwsbrief en website: seeds.nl/nieuws
Duurzaam CF platform: oneplanetcrowd
10okt12
werd oneplanetcrowd
gelanceerd, een nieuw CF platform waar geïnvesteerd
kan worden in ondernemers en de ontwikkeling van hun innovatieve
duurzame
producten en diensten. Het minimum is 1 euro en het maximum is 10.000
euro (betaling via Ideal). Als je geïnteresseerd bent om meer te
investeren, brengt oneplanetcrowd je graag in contact met de
ondernemer.
Maarten
de Jong is manager/mede oprichter namens Start
Green
Venture Capital. Op Sprout
zegt hij "We
voeren een strenge controle aan de poort uit, de ondernemers waarmee
we van start gaan, krijgen coaching en toegang tot een netwerk."
Op de vraaf of de site dient als kweekvijver voor Start Green is zijn
antwoord “Dat
is niet de eerste opzet”.
Start Green Venture heeft als o.a. partners ABNAMRO, St DOEN (!) en
als financieringspartner Triodos Bank. Het heeft 2 fondsen: een voor
duurzame consumentengoederen en een voor duurzame innovatieve
technologie.
Oneplanetcrowd
profileert zich (ook) als het 1e duurzame crowdfundingsplatform:
”Iedereen is een consument en steeds meer mensen willen
duurzamer consumeren. Bij Oneplanetcrowd zien we iedereen als
consument én als potentiële investeerder, oftewel
crowdfunder. Je kan namelijk al meedoen met een klein bedrag. Je
investeert in een innovatief product of dienst die je zelf wilt
hebben en die je daarna ook geleverd zult krijgen .... Door samen
duurzame producten op de markt te brengen, maken we onze
planeet een klein beetje groener.
Zowerkthet:
Risicobeleid
Als
crowdfunder investeer je in (startende) ondernemingen en dat is
risicovol. Natuurlijk zet de ondernemer zich naar beste kunnen in om
de afspraken na te komen. Daar zien wij ook op toe. Maar er
blijft een risico dat de ondernemer bij pech niet kan voldoen aan
zijn of haar verplichtingen. Het kan bijvoorbeeld gebeuren dat de
ondernemer niet de verwachte omzetten behaalt of dat andere
onvoorziene omstandigheden zich voordoen. Dit kan gevolgen hebben
voor jouw investering. Het kan bijvoorbeeld langer duren voordat je
de producten geleverd krijgt of je je geld teruggestort krijgt met
rente. In het uiterste geval kan het zijn dat de onderneming failliet
gaat. Je raakt je investering dan volledig kwijt. De door
crowdfunders verstrekte leningen vallen niet onder het
depositogarantiestelsel of onder een ander garantiestelsel. Als
crowdfunder moet je je bewust zijn van deze risico’s.
Projecten
Oneplanetcrowd
begint met 10 projecten waaronder: gCab een nieuw, elektrisch dus
schoon en geruisloos, stedelijk vervoerssysteem je pakje of
jouzelf!; designbrillen van sloophout; sfeer open haard
op ethanol, ijs op 100% plantaardige en natuurlijke basis; nieuwe
smaken La Red chocolade gezoet met gezonde palmsuiker; Get e Life!
draagbare uitneembare Ebretti-batterij voor 100 km duurzaam rijden op
een elektrische Ebretti-scooter; de Krat brengt lokale
seizoensproducten bij je thuis (als je in Rotterdam woont); Sit &
Heat is een energiezuinige terrasverwarmer in de vorm van een kussen
en bespaart 95%; een
app (Toogethr met 15.000 gebruikers voor ritten naar 100 populaire
bestemmingen); en De digitale doorstart van dagblad De Nieuwe Pers
met gratis dagelijks nieuws, een betaald weekendmagazine en
persoonlijke abonnementen op journalisten.
Meer
informatie op oneplanetcrowd Achtergrondinformatie:
sprout
Duurzame
100
Trouw
publiceerde haar jaarlijkse lijst ´Duurzame 100´ met als
grootste groep (37) ondernemers waarin bekende DJSI multinational
bazen en 'nog' kleine starters. Weinig financials alleen de
bekende duurzame banken bazen en de VBDO, maar ze dalen allemaal,
volgens Trouw is wat ze doen te gewoon geworden 'a blessing in
diguise'. Ook hard gedaald is 82 (-28) Geert Ritsema
van Milieudefensie "Een actievoerder pur sang'' die met zijn
proces tegen Shell's milieuverwoesting in Nigerai echter een
interessant en hopelijk effectief precedent schept.
Nieuwkomers
zijn implementeerders
Bij
de nieuwkomers (40) overheerst mijn inziens de groep
''implementeerders'' ondernemers van groot tot klein die (nieuwe)
specialistische diensten en producten in de markt zetten. Een paar
(mij) opvallende: Cees Hart van FrieslandCampina
op
38. Friesland Campina heeft nl beursgenoteerde 7,25% perpetual
obligaties
(ISIN NL0000113504). 'Onder
zijn leiding profileert het melkbedrijf zich als duurzame
onderneming, die streeft naar klimaatneutraal produceren, die ‘blije’
koeien
in de wei laat lopen en ze op stal duurzame soja voert'.
En ze trainen ook nog 25.000 kleine boeren in ontwikkelingslanden.
Werkt samen met Unilever en Danone aan verduurzaming van de keten.
Op 32, 40 en 85 3 CO's (!) van systainability adviesbureau Ecofys.
Op
54 Coen Oostrom, projectontwikkelaar die met Triodos
'maatschappelijk (duurzaam) vastgoed' ontwikkelt en als OVG groen bouwt: klimaatneutrale kantoren. Hij wil een fonds opbouwen van
één miljard dollar voor duurzame gebouwen voor de steden
die deel uitmaken van de C40 Large Cities Climate Leadership Group,
een initiatief van Clinton.
Ook
een interessante nieuwkomer (op 60) is Rinske Noortwijk, die met
de door haar mede-opgerichte Greenwish en
IdealenKompas zowel implementatie als financiering van groene
ideeën stimuleert. Greenwish hielp de afgelopen jaren zo'n 800
mensen , online zoekmachine het idealenkompas is pas eind 2011
gelanceerd.
Stijgers
Op
35 (+18) staat Joost Oorthuizen van het
Initiatief Duurzame Handel (IDH).
Zie IINieuws
1aug12
en IINieuws
4april11.
IDH werkt aan verduurzaming van handelsketens en de belangstelling
van het bedrijfsleven voor het werk is groot. Een van de successen
een nieuw ecolabel voor verantwoorde kweekvis.
Op
52 (+29) Boudewijn Poelmann een van Nederland's grote impact
investor met zijn St
DOEN
gefinancierd door de door mede-opgerichte over overgenomen goede
doelen loterijen. Die geven jaarlijks 400 miljoen euro weg*, maar ook
aan bijvoorbeeld Internet
Now!
van OxfamNovib. Ruim 7 miljoen voor betaalbaar
internet op zonne-energie voor 100 Oegandese dorpen. Meer op pagina Charity cases A-N
Bronnen
Trouw,
ondernemendgroen
en consultancy.nl *
Feiten-en-cijfers-over-de-Goede-Doelen-Loterijen
WSJ:
Why Can't We Sell Charity Like We Sell Perfume?
Medio
september schreef Dan Palotta, de organisator van AIDS Rides
en Breast Cancer 3-Day fundraising events, in de Wall Street
Journal een bijdrage naar aanleiding van zijn nieuwe boek "Charity
Case: How the Nonprofit Community Can Stand Up for Itself and Really
Change the World."
Amerikanen
zijn met hun 2% van het Gross Domestic Product de gulste mensen van
de wereld, op behoorlijke afstand gevolgd door het VK > 1% (en
Nederland met 0,6% op basis van GDP 2011 en VU
Geven in Nederland).
Palotta
stelt dat er veel meer geld naar çharity kan stromen en dat
zij dan veel meer kunnen doen. Hij bekritiseert de huidige
beperkingen van non-profits bij hun fondsenwerving zoals te hoge
salarissen voor goede fondsenwervers/ managers, kritiek op marketing
en reclame budgetten waardoor voor elke charity boodschap 479
cpommerciële
boodschappen worden gezonden.
Fnuikend
zijn ook de verwachtingen dat altijd succes geboekt moet worden en
liefst ook op korte termijn. Dat zorgt er voor dat charity geen
risico durft, wil of kan nemen. Een ander ondersteund wordt door
voorbeelden maar de beste vond ik deze: ''Sinds
1970 zijn 144 charity's gegroeid naar een jaarlijkse omzet van 50
miljoen US$. In dezelfde periode groeiden 46.132 bedrijven naar die
jaarlijkse omzet”. (George Overholser en Sean Stannard Stockton
blog Tactical Philanthropy)
De
afgelopen jaren wordt de filantropie afgedaan als 'tried
& failed''. De
initiatieven voor het Clinton Global
Initiatve van/met het bedrijfsleven en gebruikmakend van marktwerking
worden als effectiever en de oplossing neergezet. Palotta stelt dat
'business' altijd
sommige problemen zal laten liggen (vermijden?)
Bovendien is maatschappelijke winst is niet altijd in geld uit te
drukken. Toch besluit hij overtuigend met 'Business
can't solve all of the world's problems. Capitalism can—but
only if it is permitted in the nonprofit sector'. Bron:
online.wsj.com
FACTS
& FIGURES
De
VBDO zette met ASN Bank, Binck Bank, Oikocredit en Triodos Bank de
website goed-geld online met o.a. een overzicht van de duurzame
beleggingsfondsen in Nederland. Sinds Morningstar die niet meer als
aparte categorie aanbied is er nu weer een mooi compleet &
actueel overzicht.
Op de
site worden 2 categorieën beleggingsfondsen onderscheiden:
Algemene
duurzame en/of verantwoorde fondsen: fondsen die op grote schaal
beleggen in aandelen en obligaties van beursgenoteerde bedrijven en
landen; en
Thematische
fondsen: fondsen die zich via directere financiering (veelal
onderhandse leningen) richten op kleinere, niet-beursgenoteerde
bedrijven en afgebakende, specifieke sectoren of thema's.
Het
verschil is hierbij gebaseerd op de invulling van verantwoord en
duurzaam beleggen. De instrumenten uitsluiting,
positieve
selectie, ESG-integratie,
engagement,
stemmen
en impact
investing, worden op een andere manier ingezet.
Impact
Investing
De
VBDO/site hanteert (nu) als definitie van Impact
investing:
Een beleggingsinstrument waarbij een fonds door middel van
investeringen probeert bedrijven of landen te stimuleren om een
ESG-beleid of
ESG-bedrijfsvoering verder
op te bouwen. Dit is met
name bij duurzame start-ups, jonge sectoren of nieuwe projecten het
geval. Het fonds
identificeert potentie in de bedrijfsvoering, en de investering zorgt
voor een specifieke positieve stimulans om deze te laten slagen.
Specifiek aan het instrument is dat de potentie van het bedrijf niet
in de andere (financiële) overwegingen wordt meegenomen, maar daar
los van staat. De
basis voor een beslissing tot investeren is de potentiële
ontwikkeling van duurzaamheid en verantwoord ondernemen die het
bedrijf, de sector of de ontwikkeling biedt. Vormen van impact
investeringen zijn
bijvoorbeeld microfinanciering, ‘community investing’, maar ook
aandelenparticipaties in een vooruitstrevend regionale sector met
hoogwaardige technologie voor hernieuwbare energie of een positie in
een enkele start-up met een uniek, vooruitstrevend corporate
governance beleid. Meer
informatie
Goed-geld
Eurosif,
de Europese koepelorganisatie van verenigingen voor duurzaam
beleggen, presenteerde in Amsterdam op een congres van ESG
(Environment, Social & Governance)specialisten haar 5e jaarlijkse
overzicht van SRI Socially Responsible Investment
in (West)Europa in 2011. Voor het eerst is Impact investing onderdeel
van het onderzoek.
De
markt wordt gedomineerd door institutionele beleggers met een
markt-aandeel van 94% (was 92% in 2009). SRI beleggers kiezen voor
obligaties 51%, aandelen 33% en alternatief (hedge funds en
venture capital) daalde ten gunste van meer liquide monetary
assets.
Groei
De
gestage groei van duurzaam beleggen zette zich door naar 6,763
biljoen Euro. De SRI markt kent een aantal thema's of specialismen
die soms gecombineerd worden: duurzaam investeren, Best-in-Class,
ethisch beleggen, uitsluiting, ESG Integratie, Engagement
(doelgericht stemmen op aandeelhoudersvergaderingen)
Strategie
en ontwikkeling marktaandelen
Ethisch
beleggen (norms based screening) groeide het hardst met 173% sinds
2009 en heeft 2,3 biljoen Euro onder beheer. Uitsluiting van sectoren
en werkwijzen & best-in-class beleggen groeide met 113% sinds
2009.
Engagement
groeide met 17% en wordt nu ook gebruikt in jongere SRI markten als
Spanje en Italië. Integratie groeide met 14% sinds 2009.
(Komende)
Wetgeving wordt beschouwd als een van de belangrijkste invloeden
zoals (implementatie van) het (internationale) verbod op beleggingen
in clusterbommen en antipersoneelsmijnen.
Impact
Investing
Voor
het eerst is een poging gedaan Impact investments te meten door
vragenlijsten uit te sturen naar 74 II organisaties. In dit onderdeel
4 pagina's toelichting op de gehanteerde definitie. Gekeken is naar
Microfinance, Social Business en Community investments. Het
aandeel van II bedraagt 8.75 miljard Euro verdeeld in Microfinance
55%, Social Business
18%, Community
investments 19% en anders 8%. NB
Dit lijkt op de uitkomsten van het recente KPMG onderzoek
European Responsible Investing Fund Survey, 2012.
Noot
van de Blogger De II gegevens zijn niet naar landen
uitgesplitst of vermeld bij de overzichten per land.
Redenen
voor II
Aflopend
in belang: Bijdrage aan duurzame ontwikkeling, bijdragen aan
Local Community Development, Lange termijn rendement, Risico
management, Financiële kansen, alternatief voor filantropie,
delen van welvaart over generaties en verplichtign aan cliënt /
Fiduciair.
Barrières
voor II
Aflopend
in belang: weinig keus , weinig ervaring en/of deskundig advies,
prestatie zorgen (track record) wantrouwen jegens green
washing en Risk management zorgen.
Nederland
In
Nederland groeide mn duurzaam beleggen met 145% van 3,324
miljoen Euro naar bijna 20 miljard Euro. Het is daarmee Europees
kampioen in groei en omvang (anderhalf keer zoveel als achtervolger
Zwitserland).
Best
in class beleggen groeide slechts 3,5% naar 1,1 miljard Euro nog
geen tiende van de omvang in Frankrijk.
Ethisch
beleggen groeide met 15,2% naar 166 miljard Euro.
Uitsluiting
groeide met 34% naar 665 miljard Euro. Nederland is nog net kampioen,
maar gezien de groeicijfers in Duitsland (734%) en Zwitserland (495%)
zal dat niet lang meer duren.
Integratie
van ESG criteria groeide met 40,6% naar 542 miljard Euro.
Frankrijk is ons met 1,805 miljard (1,8 biljoen) Euro ver in vooruit
gevolgd door het Verenigd Koninkrijk met 698 miljard Euro.
Engagement
groeide
met 24% naar 472 miljard Euro, ongeveer de helft van de
omvang
van het VK.
Het rapport Eurosif SRI Europe 2012
Start
ESG Research Afrika
AfricaSIF.org
lanceert 1e Pan-Afrikaans Research Project naar Investment Management
en ESG (environmental, social and governance) en zal
halverwege december over haar 1e bevindingen rapporteren. In haar
onderzoek definieert AfricaSIF.org "sustainable investment"
als een benadering om te investeren in alle beleggingscategoriën
in Afrika waar ESG factoren proactief geïntegreerd
worden in elke fase van de investerings “life cycle'.
De
omvang van de ''ESG'' investeringsmarkt in Afrika bedraagt volgens
IFC (International Finance Corporation) onderzoek uit 2011 125miljard
US$. AfricaSIF zal ruim 500
vermogensbeheerders in alle beleggingscategoriën
onderzoeken (canvassen)
door enquêtes
en interviews. Het online onderzoek omvat 25 vragen.Deelnemers worden
uitgenodigd voor de presentatie.
AfricaSIF
AfricaSIF
is een onafhankelijk pan-Afrikaans,
not-for-profit kennis netwerk dat lobbiet voor duurzame ontwikkeling
in het continent. Gestart in juni 2010 wordt het gerund door
vrijwilligers die een netwerk opbouwen van instituten en individuen
die duurzame ontwikkeling van Afrika willen bevorderen door publieke,
private en filantropie investeringen in alle beleggingscategoriën,
landen
en stakeholders van het platform. Bron:
Linked In ESG (ook in de research sub-group) linkedin
ACADEMIA
& CHARI's
ABN
AMRO sponsort research high-impact filantropie
ABN
AMRO Private Banking gaat een internationaal samenwerkingsverband aan
met het Centre for Social Investments (CSI) van de Universiteit
Heidelberg. De focus in de samenwerking ligt op
high-impactfilantropie voor
maatschappelijke, educatieve en milieugerelateerde projecten.
Het
CSI, opgericht in 2006, is grotendeels privaat gefinancierd en heeft
onder meer studies gepubliceerd over de Bernard van Leer Foundation
in Nederland.
Klanten,
potentiële klanten en medewerkers van ABNAMRO PB hebben dankzij
de samenwerking in de toekomst direct toegang tot de expertise van
CSI via workshops, trainingssessies en gespecialiseerde publicaties.
Bron:
fondsenwerving.nl
II
THINKING
Omydiar
Network blogserie over II
In
een serie van 5 blogs delen Matt Bannink, managing partner, en Paula
Goldman
who
leads efforts to accelerate the development of the impact investing
industry bij het
Omydiar Network hun ervaringen met en visie op II. Omidyar
Network
(ON) is de stichting van e-Bay oprichter Pierre Omydiar, Blannick was
er president en ook van PayPal. ON is lid van -en doneerde met USAID
en de Rockefeller Foundation net 6,5 miljoen US$ aan- the Global
Impact Investing Network.
ON publiceert nauwelijks rapportages over haar visie en werkwijzen,
een jaarverslag staat niet online (wel de belastingaangiften bij de
Inland Revenu Services IRS). De blogs staan op de site van de
Stanford
Social Innovation Review:
altijd goed voor interessante artikelen over impact investing. Het
thema van de serie: Priming
the Pump for Impact Investing
met
focus op Sectorsnot just firms,
theFull Investment Continuum,
Gapsin the Impact Investing Capital Curve, Do
No Harm: Subsidies and Impact Investing en Government matters.
ON
heeft sinds haar oprichting in 2004 tot heden 554 miljoen US$
geïnvesteerd in typically
early-stage
social impact organizations
40% in for-profit en 60% in not-for-profit investeringen, omdat het
zowel grants
geeft
als II is. Het Network heeft vanaf de start een flexibile
structuur die
ze ten volste benut. Het Network hecht aan focus op geografische
gebieden en sector
ontwikkeling, bijv bij microkrediet door de mogelijkheid valuta
risico's af te dekken voor microkredietinstellingen. Hiervoor moesten
for-profit investeringen in bedrijven ook beoordeeld worden op hun
bijdrage aan de ontwikkeling van sectoren en daarvoor moesten dus
nieuwe investerings- en impact criteria worden ontwikkeld. ON pleit
voor het verder opschalen van microkrediet als middel voor
armoedebestrijding en heeft hiervoor een model met suggesties:
'innovators',
(up)'scalers', en
'infrastructure players'.
Elke
speler heeft verschillende risico- en rendementprofielen, maar ze
zijn allemaal nodig om sectorontwikkeling te versnellen. ON
benadrukt ook het belang van politiek(e gevoeligheden)- en beleid dat
de groei van bedrijven en sectoren sterk kan knechten.
IGNIA's
Alvaro Rodriguez zegt het mooist: “Single
firms are born, they mature, they get lazy and they die. But
industries prosper over time and reach scale as competition fosters
the delivery of better products at lower cost.” ON
stelt dat als sector impact niet wordt ingecalculeerd er wordt
onder-geïnvesteerd in mn early-stage, hoog-risico innovatieve
bedrijven die een nieuwe industrie kunnen creëren of de sector
dynamiek fundamenteel kunnen veranderen.
Investeren
in market innovators heeft als grote voordeel
dat zij business modellen ontwikkelen, implementeren en verbeteren
die niet alleen door hen zelf opgeschaald kunnen worden, maar ook
gekopieerd zullen worden en verder verbeterd of met andere
prioriteiten nieuwe sub-sectoren zullen ontwikkelen, kortom zoals
Grameen bank de microkrediet industrie heeft gekickstart. OM pleit er
voor dat sociaal gemotiveerde impact investors hier 'appropriate'
risico nemen met lange termijn horizon. Daarom pleit OM er verder
voor dat het ontwikkelen van meetsystemen en beoordelingswijzen van
de-risking a sector , voor de aanhoudende groei van II (in die
sectoren).
Investeren
in market scalers
kan de impact schaal enorm versnellen, zo deed de Grameen Bank er 15
jaar over om haar 1 miljoen klanten te bereiken, de Indiase copy cat, na-aper
Equitas startte in 2007 en deed er minder dan 5 jaar over. Zoals
gezegd kunnen zij het business model verder verfijnen en versterken.
Investeren in market scalers is snel interessanter omdat hun risico
rendement verhouding gunstiger is: het businessmodel en de markt zijn
er al, maar voor mainstream investors zijn zij vaak nog een beetje te
eng. Impact investeerders met lokale en/of sector kennis kunnen de
risico's beter inschatten. Mission
drift hoort
wel bij marketscalers
Noot
van de Blogger
logischerwijze uit marktaandeel- en niche overwegingen,
maar ook door de druk snel veel winst te maken zoals bij
(commercieel) microkrediet is gebeurd. Soms belemmert de politiek ook
zulke sector groei uit angst voor sociale en economische ontwrichting
door commerciële
partijen (en eigenbelangen).
Investeren
in market infrastructure door II wordt veelal
collectief gedaan en zal geen grote winsten genereren, hoewel sommige
partijen hun deskundigheid en data wel commercieel exploiteren.
Inkomsten anders dan grants en netwerkvoordelen, maar
bijvoorbeeld door lidmaatschappen met benefits zijn belangrijk
in het businessmodel voor de lange termijn groei en zou meer aandacht
moeten krijgen. Voorbeelden zijn the Global Impact Investing Network,
the Aspen Network of Development Entrepreneurs en de European Venture
Philanthropy Association.
ON
is zo kapitaalkrachtig dat het investeert in alle drie doelgroepen,
bijvoorbeeld 100 miljoen US$ in 28 microkrediet organisaties (15
not-for-profit en 13 for-profit) waarvan 2/3 market scalers en
1/3 in market infrastructure zoals MFX (een currency hedging
facility for MFIs). Noot van de Blogger:
market innovators waren al 25 jaar bezig toen ON instapte na 2004.
Dit
derde blog wijst op het tekort aan financiering in market
innovators
omdat zij het hoogste risico profiel hebben en market
scalers
financieel aantrekkelijker zijn. De auteurs verwijzen naar het
nieuwst Monitor
Group rapport, “From
Blueprint to Scale: The Case for Philanthropy in Impact Investing.”
Noot
van de Blogger:
waarvan de titel uiteraard de lezer op het verkeerde been zet. Op
basis van de ON blogs is investeren ipv doneren in market innovators
integraal onderdeel van sector ontwikkeling waarbinnen market
scalers kunnen (door)groeien. Voor vermogens- en vermogende fondsen
die zowel weg (moeten) geven als impactvol kunnen investeren met hun
vermogen lijkt deze II strategie me een zeer werkbaar model.
ON:
Early stage
investing
vereist niet alleen marktkennis en excellent
business judgment,
maar ook het (h)erkennen van top ondernemers en teams en investeren
in hun opschalingstrajecten. Dat vereist vaak veel grotere bedragen
dan de relatief kleine market innovators investeringen. Recent
onderzoek van de Wereldbank naar early stage funding in BOP*, arme landen
wees op het tekort aan angel en seed investors die vaak enkele
honderden of duizenden dollars
investeren. Hun rendement staat in geen verhouding tot de
transactiekosten van de
grote II deals die ON maakt (gem. 1 à
2 miljoen US$). Toch wil ON kleinschaliger gaan investeren om de
market innovators in eerder stadium te bereiken. *Bottom of the Pyramid
Wie
gaat dat betalen?
Commercieel
kapitaal is essentieel voor de opschaling van II, maar dat zal market
innovators
niet als serieuze
investees beschouwen.
(Vermogens)fondsen in de VS besteden jaarlijks 47 miljard US$, maar
benutten slechts 20% van hun 650 miljard US$ vermogen voor Programme
Related Investments (onder een fiscaal gunstig regime). Gaan
investeren in verdienmodellen in plaats van market
failures vereist
volgens ON een dramatisch
nieuwe manier
van
denken voor charities.
Ontwikkelingsbanken
zijn een voor de hand liggende kapitaalbron, maar lopen vast in
intern beleid gericht op grote deals
en volumes. ON wijst onze FMO
Development bank aan als positief voorbeeld. High Net Worth
Individuals met ondernemersachtergrond als Pierre Omidyar zijn
promotors van II en durven te experimenteren en risico te nemen om
Impact (I) katalysatoren te zijn.
Wanneer
en waarom is geld geven of goedkoop lenen in plaats van investeren in
early stage innovators
gepast?
Dont's
Niet als de
concurrentie/concurrenten wordt/worden benadeeld door subsidies;
Niet als de subsidie
niet wordt gebruikt voor opschaling of verfijning van het business
model;
Niet als de belofte van
II sociaal en financieel rendement wordt ondermijnd door te lage
rendementen;
Niet als de
ontwikkeling van de sector er niet gebaat is.
Do's
Wel als (bestaande)
mark ontwikkeling wordt versneld (zeker in BOP gebieden);
Wel als andere
opschalingsmodellen worden versneld of de markt infrastructuur wordt
versterkt;
Wel
als er een impact investeringketen mee wordt opgebouwd;
ON
kijkt bij subsidiëring below
market returns
primair naar het inkomenspeil en de potentiële marktomvang voor
de onderneming en tipt the
excellent overview of segmenting the BOP
door Harvard Business School Professor Michael Chu.
Naast
cherry-picking investeringen in market scalers met hoog
sociaal- en financieel rendement is de ontwikkeling van de II
handelsketen belangrijke door te investeren in sectoren. Microkrediet
is groot met nog steeds enorm potentieel, zonne-energie is hard op
weg en educatie staat aan de vooravond van een explosieve
groeiperiode. Innovatie gaat eerst bijna altijd langzaam, maar daarna
snel(ler) in competitieve markten dan in gemonopoliseerde markten. In
de laatste markten investeren kan grote innovatie versnelling
betekenen, zelfs in basisbehoeften als (drink)water voorzieningen.
Innovatie
vereist experimenteren, leren en een beetje geluk op het juiste
moment. Succes is gebouwd op vasthoudendheid, bedachtzaamheid en
vaak op samenwerking om kracht van marktwerking en de inspiratie en
passie van ondernemers in te zetten voor de toekomst van miljarden
mensen.
Noot
van de Blogger:
Amen. Ik studeer, blog en (net)werk nog even door.
Conclusie
De
serie blogs van Omidyar network zijn een interessante implementatie
case van de al bijna 'klassieke' II strategie van thematisch -in dit
geval in sectoren- investeren. Met 8 jaar ervaring heeft ON een eigen
methodiek ontwikkeld die m.i. uitstekend als raamwerk voor andere
(vermogens)fondsen kan dienen.Een profiel van de ON staat op de PAGINA Charity Cases Nederland O-Z en in de VS
Bronnen:
Priming
the Pump for Impact Investing: Sectors
not just firms,
the
Full Investment Continuum,
Gaps
in the Impact Investing Capital Curve
en Do
No Harm: Subsidies and Impact Investing en
Government matters
Door Matt Bannink, managing partner, en Paula Goldman who leads efforts to accelerate the development of the impact investing industry bij het Omydiar Network op de site van de Stanford Social Innovation Review. omidyar/financials
Door Matt Bannink, managing partner, en Paula Goldman who leads efforts to accelerate the development of the impact investing industry bij het Omydiar Network op de site van de Stanford Social Innovation Review. omidyar/financials
Ned
nieuwtjes uit IRS 2010: In 2010 gaf het ON 1,7 miljoen US$ aan Hivos,
voor het African technoly & transparancy initiative en 65.000US$
aan Global Voices, vrijheid van media ontwikkelingslanden .
Met
dank aan de tip van Jonathan Low in de ESG groep op Linked naar zijjn
eigen blog philanthropists-ponder-impact.html
over een
(overigens matig) interview in de New York Times van Paul Sullivan
met de Omydiar Network 'bloggers'.
II
AGENDA SETTING
GIIN
krijgt 6,5 miljoen US$
Begin
oktober meldde het Global Impact Investing Network (thegiin.org)
een donatie van 6,5 miljoen US$ (over 3 jaar) van het
Omidyar Network, The
Rockefeller Foundation en de United States
Agency for International Development (USAID). Het bevorderen van de
toegankelijkheid van impact investing door het steunen van onderzoek,
het promoten en ander sector ontwikkelende activiteiten.
De
samenwerking is gericht op het opschalen en vergroten van de
effectiviteit van impact investing en het bevestigen van de
leidinggevende rol van the GIIN’s …
as a steward of the emerging impact investing market. Meer:
thegiin
pdf
CHARITY
Haalbaarheidsstudie
verdienmodellen
De
Samenwerkende Brancheorganisaties in de Filantropie (SBF) bestaand
uit de vereniging van vermogensfondsen (FIN), de grote fondsenwervers
in de VFI en het Instituut Fondsenwerving (kleinere en regionale
fondsenwervers) hebben eind september gerapporteerd over de voortgang
van hun afspraken met de overheid uit 2011. Toen werd het Convenant
Ruimte voor Geven door de premier getekend (zie IINieuws
8juni11)
Transparantie,
rating en impact investing?
Belangrijk
is transparantie (mn van online jaarverslagen en -cijfers van
vermogensfondsen en kerkgenootschappen, maar geldend voor alle ANBI*
status houders), een keurmerkstelsel voor goede doelen, een
gedragscode en alle leden van de brancheorganisaties zijn gemakkelijk
vindbaar op internet.
*
Algemeen Nut Beogende Instelling.
Haalbaarheid
verdienmodellen
Met
spanning kijk ik uit naar de tot 2 keer toe uitgestelde
haalbaarheidsstudie naar innovatieve financieringswijzen en
verdienmodellen voor maatschappelijke initiatieven (Noot
van de Blogger: eerst met 6 maanden en later
vanwege de val van het kabinet volgens ABNAMRO onderzoekers). Het
onderzoek is afgerond en wordt binnenkort door het Ministerie van BZK
gepresenteerd, (Wij gokken op 31 oktober a.s., dus niet echt
binnenkort, op een congres voor gemeenschapsfondsen).
Altijd
leuk is de presentatie van Geven In Nederland het onderzoek van de VU
dat ook binnenkort, meestal in de cemebr dacht ik, gepresenteerd
wordt en online komt te staan: vu.nl/filantropische-studies
Noot
van de Blogger
Op basis van het convenant zijn de kamervragen van CDA-er Pieter
Omtzigt 28sept12 beantwoord. Link
antwoorden-op-kamervragen-van-het-lid-omtzigt-over-de-uitgestelde-visie-over-toezicht-en-verantwoording-van-goede-doelen-van-sbf-en-regering
Denktank
Filantropium inspireert
De
nieuwe netwerkorganisatie van goede doelen, Filanthropium,
voor bestuurders en financials
van chari's, organiseerde 4okt12 haar 1e ledenbijeenkomst in de vorm
van een TV-debat met camera registratie. Charles Groenhuyzen
interviewde de leden en Bekende Namen in het panel over de (on)macht
van het private initiatief voor het algemeen nut.
Drie
subthema’s waren: ‘de Oerknal’: de vonk die nodig
is om ‘private action’ te starten; 'Vaarwel oude
structuren’: over de positie van maatschappelijke leiders
tegenover overheid en markt; en 'Welkom
nieuwe financiering’ over de verduurzaming van financiering van
‘private action’.
Vrijwel
de complete lappendeken van de filantropie was erbij, de deelnemers
concludeerden o.a.: “We
hebben veel meer gemeen dan we soms denken”,
“We moeten allemaal uit onze comfortzone
komen” en “Impact
is de nieuwe passie” Bron:
(Gesloten Linkedin groep) Filantropium voor leden en tweet links.
EVENT
Webinar
MSCI ESG Research
MSCI
ESG Research organiseert een webinar over 'ESG Integration Across
Asset Classes: Fixed Income' (zie hierboven onder market) Datum: 31
Oktober 2012. Registratie
msci.com/esg integration fixed income
GELEZEN
Issue brief 1 Impact
Assets
Jed Emerson et al. An
Introduction to a Unified Investment Strategy for Impact Impact
Assets. De
1e van 8 issue briefs (2011). 13 pag. NB De
issue brief is een geactualiseerde versie van “The
Investor’s Toolkit”
en “Where
Money Meets Mission”
uit 2007 van dezelfde auteurs en anderen.IA
InvestmentThemes.
IMPACT
ASSETS
ImpactAssets
is een non-profit financiële dienstenverlener die is opgezet om de
hardnekkigste problemen van de wereld te helpen oplossen door
(investerings) kapitaal aan te trekken (katalyseren) voor optimaal
milieu, sociale en financiële impact. Het is een voortzetting met
opschalingsambitie van The Giving Fund van de Calvert Foundation
opgezet door het Calvert (pensioen)fonds, een VS pionier op het
gebied van SRI en II. Interessant is jaarlijkse overzicht (met
profiel) van de 50 grootste impact investors (firma's IIA is niet
gericht op start-up's). Triodos was er in 2011 bij maar in 2012 niet
meer. (Het grotere ASN beide jaren niet). Impact Assets publiceert
ook een impact investeerders per thema overzicht.
Jed
Emerson
De
auteurs zijn Tim Freundlich, president van IA en VP Jed Emerson.
Emerson schreef the Blended value map in 2003 en samen met Antony
Bugg Levine Impact
Investing Transforming How We Make Money while Making a Difference
(uit september 2011, zie PAGINA Gelezen-bronnen) Ik
heb het laatste boek gelezen en wellicht mede daardoor bevat deze
issue brief voor mij weinig nieuws en dat komt ook door de aandacht
voor vermogensfondsen om ook hun vermogen in te zetten om hun missie
te realiseren.
II
typen en doelen
De
auteurs onderscheiden 3 soorten II: -1- II gericht op een mix van
sociaal en marktconform risk-adjusted financieel rendement,
-2- mix van sociaal en financieel rendement dat onder de marktniveau
mag liggen en -3- II gericht op optimaal sociaal rendement zonder
financieel rendement muv van evt belastingaftrek (mn in het kader van
PRI Program Related Investment fiscale
faciliteit in de VS).
In
de VS is het aandeel Socially
Responsible Investment
(beheerd door vermogensbeheerders) met 3biljoen US$ en 12%
marktaandeel veel groter dan in Nederland (4,7% sparen&beleggen
VBDO). Daarnaast kent de VS Community
Development Investing
bijna 42miljard US$ en schat het Social Investment Forum dat 177
investeringsvehikels waaronder hedge funds bijna 38miljard US$ onder
beheer hebben. Op basis van het HOPE Consultancy onderzoek Money for
Good (uit
mei 2010, zie PAGINA Gelezen-bronnen) en
JP Morgan wordt de vraag naar II mogelijkheden geschat op 120 miljard
US$.
FB
Heron Foundation
Als
voorbeeld door vermogensfondsen wat je kan doen om je missie te
realiseren via het vermogen wordt de FB Heron Foundation
gepresenteerd, de II kampioen van de Amerikaanse vermogensfondsen met
45,5% van het vermogen als II belegd.
De FB Heron Foundation heeft (in 2009) 110miljoen US$ van haar 241 miljoen US$ belegd in lijn met missie. Haar 4 programma's zijn gericht op financial inclusion, ondersteunen van de ontwikkeling van ondernemingen, bevorderen van eigen huis bezit en toegang tot de arbeidsmarkt door kwalitatief goede kinderopvang. De II portfolio is als volgt verdeeld:
– 89
miljoen US$ (80%) impact investeringen met marktconform rendement in
o.a. Affordable housing, vastgoed en ontwikkelingsfondsen;
– 6
miljoen US$ (5%) deposito's bij community development banks en credit
unions met marktconform rendement; en
– 21
miljoen US$ (15%) program related investments mn leningen aan
nonprofit intermediairs en ontwikkelingsorganisaties.
Volgens
de auteurs ontwikkelt de FB Heron Foundation zich als een soort
'private
community investment trust’
die haar (financiële) middelen optimaal inzet voor het realiseren
van haar missie en heeft sinds 2002 die allocatie met een factor 2,5
vermenigvuldigd. (ook bij pagina
charity cases O-Z en de VS)
Bron:
impactassets
Impact
Assets issue brief 1 door Jed Emerson et al. An
Introduction to a Unified Investment Strategy for Impact Impact
Assets.
13 pag. (2011?)
CASE
AMREF
Flying Doctors
AMREF
is in 1957 begonnen als African
Medical and Research Foundation
en later de Flying
Doctors. In
Nederland startte in 1969 Medisch Werk Afrika en maar als in 1975
Prins Bernhard beschermheer wordt wordt de steunafdeling AMREF
Nederland.
Inmiddels
is AMREF uitgegroeid tot de grootste Afrikaanse
gezondheidsorganisatie. Met voorlichting, opleiding en onderzoek
richt het zich op het behoud van gezondheid (alleen
voor kwetsbare jonge vrouwen in Afrika volgens de missie). Het
is een internationaal netwerk met 6 (veld)kantoren in Afrika en 12
zusterorganisaties in West Europa en Noord Amerika. 97% van de
medewerkers is Afrikaans.
Inkomsten
AMREF
Nederland had in 2011 bijna 8,3miljoen euro inkomsten en besteedde
bijna 8.4 miljoen euro. De inkomsten begroting was in 2011 en 2010
veel hoger dan werd gerealiseerd. De inkomsten uit eigen
fondsenwerving bedroegen 2011 bijna 4 miljoen euro en het kreeg 9 ton
van de Goede Doelen Loterijen. De subsidies van institutionele
donoren
(EU 1,3 miljoen euro en MinOS) bedroegen 3.3miljoen euro. Op
pag.38 “Het
ministerie heeft aangegeven veel te zien in de ontwikkeling van
publiek-private partnerschappen, waarbij organisaties zoals de onze
actief samenwerking opzoeken met bedrijven. Omdat ook wij deze
ontwikkeling interessant vinden en daar toekomst in zien, zijn we
medio 2011 gestart met het verkennen van de mogelijkheden op dit
gebied”. Noot
van de Blogger:
Het lanceerde afgelopen april met Herman van Hemsbergen (Voorzitter
hoofddirectie VvAA Arts&Auto) en Hans Janssen (CFO Mediq
apotheken) een Business Club met 50 kopstukken uit het bedrijfsleven. Meer
op amref
investeert in partnerschappen
Vermogensbeleid
Uit
het JV 2011 pag 51 We
willen etisch
(typefout van AMREF) en
maatschappelijk verantwoord beleggen. Ons duurzame beleggingsbeleid
geeft daarvoor heldere criteria. Beleggingen in instellingen en
fondsen waarbij sprake is van schending van mensenrechten, corruptie,
discriminatie, overtreding van wet- en regelgeving, productie en
handel in wapens, tabak, pornografie, kinderarbeid en gedwongen
arbeid is uitgesloten. De huidige portefeuille
voldoet aan dit beleggingsbeleid; hierin zijn geen beleggingen
opgenomen die voor AMREF ethisch onverantwoord zijn. Het
beleggingsstatuut is vastgesteld in 2008, maar de beleggingen van
AMREF zijn tijdens die crisis slechts 70.000 euro minder waard
geworden. Wel namen de liquide middelen ten opzichte van 2007 toe met
1miljoen euro tot 2,9 miljoen euro in 2008. (Dit is bijgesteld in
2010)
AMREF
hanteert een zeer defensief beleggingsbeleid in lijn met de
Handreiking Verantwoord Vermogensbeheer Fondsenwerving Instellingen
(uit 2009) en de Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen (uit 2011)
Noot van de Blogger beiden van
de VFI Link www.vfi.nl
(oa over impact investing/missie gerelateerd beleggen) en de
Richtlijn op vfi-richtlijnen
In
het jaarverslag staat ook zonder toelichting: De
‘dakpanconstructie’ in de beleggingsportefeuille zorgt
ervoor dat er een goede spreiding van vrijvallende fondsen is over de
jaren. De
nibcdirect
begrippenuitleg: Deze
term wordt gebruikt als een bank de spaarrente op een rekening van
een bestaande klant zomaar verlaagt en vervolgens een
nieuw (identiek) spaarproduct introduceert met een hogere rente om
nieuwe klanten aan te trekken.
Vermogensbeheer
AMREF
heeft 1,3 miljoen euro reserves (2011). De inkomsten
uit vermogen bedroegen 125.000 euro (6% want) In de
praktijk belegde het 1,8 miljoen euro in obligaties (50%) en
obligatiefondsen (50%). In 2011 is niet belegd in deposito’s
vanwege het minimale rentevoordeel en de onzekerheid over de
renteontwikkelingen. Er is dus ook geen gebruik gemaakt van de
dakpanconstructie.
Transparantie
AMREF
is verder weinig transparant, zelfs de 'huisbankier' wordt niet bij
naam genoemd, wellicht vanwege de dakpannen constructie voor
deposito's maar daar wordt geen gebruik van gemaakt. KPMG is de
accountant. Omdat er in 2010 veel is gekocht heb ik in dat JV
gekeken. Daar staat omdat de rente laag was en
de verdeling met liquide middelen werd bijgesteld.
Ook bezat het een aantal fondsen die niet 100% beantwoorden
aan het beleggingsbeleid (uit 2008). Welke
fondsen werden gekocht en verkocht staat er helaas niet bij.
Ook werd in dat jaar de
'dakpanconstructie' in ere hersteld.
Conclusie
AMREF
Flying Doctors is gezien haar beleggingsbeleid een verantwoord en
duurzaam belegger. Of het een impact investor is, is niet af te
leiden uit het jaarverslag. Gezien haar zeer defensieve
beleggingsbeleid is het aandeel perpetuele obligaties (in 2010)
wellicht wat hoog, omdat deze juist als risicovol(ler) worden gezien.
