15 oktober 2011

Impact Investing Nieuws 15okt2011


Deze keer: Idealenkompas online, PGGM ESG portfolio rendeert +17%, Stuart Hart over het financieringsgat in II, Transparantprijs 2011 over 'Impact', Oikocredit zoekt loans & investment deputy, gelezen: Impact Investing van Bugg Levine & Emerson en als Case de Noaber Foundation.

MARKETPLACE

Idealenkompas 
Alvast online, de officiele start is op 11-11-11 de Dag van de Duurzaamheid, is het Idealenkompas. Het moet een gids/portal worden voor sociale initiatieven richting charitas (donaties), (overheids)subsidies en alternatieve financiering. In deze prille fase werkt het zoek en matching-systeem nog niet optimaal (4 uitleners en 1 garantiesteller), maar de pagina over innovaties in financiering is al zeer de moeite waard.
Nu gevonden: (Uit)leners, Linda Speerstra Foundation, Start Foundation, Solidair, Crowdaboutnow en Garantiesteller: Solidair. Het idealenkompas is een initaief van sociale intiatieven ondersteuner greenwish. Bij de officiele start op 11-11-11 worden 'Aan de hand van de nieuwe duurzame App voor de smartphone initiatiefnemers en financiers ter plekke gematcht en we faciliteren duurzame dates. Meer informatie: idealenkompas

FACTS & FIGURES

ESG portfolio PGGM rendeert 17% beter
PGGM meldde begin oktober op de de Responsible Investor-conferentie in Amsterdam dat haar 3 miljard euro omvattende ESG-aandelen beleggingen een outperformance van 17% leverden sinds de start van de portefeuille drie jaar geleden. PGGM beheert het vermogen van gezondheispensioensfonds Zorg & Welzijn.

Media Pensioendiensten (MPD), beheerder van 3,5 miljard euro meldde een 2.5% outperformance over haar 'Responsible' beleggingen in Europese en Amerikaanse large caps over the laatste zes jaar. MPD, pensioenbeheerder van PNO Media, heeft de helft van haar 32% equity portfolio verantwoord belegd.

Standard & Poor deed ook nog een stevige duit in het zakje; “ESG indixen in India en de pan-Arabische wereld hebben consistent beter gepresteerd dan conventionele benchmarkr sinds de crisis van 2008. Bedrijven met een ESG beleid worden schijnbaar beter gemanaged en zijn zich bewust van ESG factoren.

II THINKING
Financieringsgat(en)
Met al het nieuws over de ontwikkelingen binnen impact investing een kritisch blog van Stuart Hart, gelauwerd hoogleraar en consultant op wereldfora en voor multinationals over sustainability. Hij schreef in sept'11 op nextbillion.net over 'the doughnut hole in sustainable finance'. Het gaat over kapitaalschaarste in de groeiende markt van aanbieders. Hij schreef zijn stuk mede aan de hand van de ervaringen met het zoeken van financiers voor een (start-up) waterproject in Mexico.

Aan de ene kant zijn er de impact investors die sociale impact belangrijker vinden dan rendement, met een voorkeur voor ondernemers uit de 'developing world'. Aan de andere kant zijn er de 'clean tech' ondernemingen die -op grote schaal kunnen bijdragen aan milieu- en social impact, maar ook zeer kapitaalintensief zijn. De meeste investeerders hier zijn 'Venture Capitalists' die grootschalige projecten zoeken met solide afnemers contracten, minstens 1miljoen US$ winst, een marktconform rendement en een exit binnen 3 a 5 jaar. In het gat van de donut zitten de ''developed country' social enterpreneurs die next generation duurzame technologieen wereldwijd willen aanbieden aan 'the base/bottom of the pyramid' (Pralahad's miljard 'armsten op aarde'). Zij kunnen financiering vinden.

In 2007 begon Hart met een groep ondernemers aan een start-up, The Water Initiative (TWI). TWI is wil commercieel haalbaar, drinkwater in huishoudens realiseren. De 1e financieringsronde met 'angel investors' verliep goed, maar na 2 jaar hard werken aan het business concept op basis van nieuwe technologie, was financiering van de opschaling een probleem. Het duurde ruim aan jaar om de financiering rond te krijgen. Dozijnen pitches bij impact investors en 'venture capitalist' leerde ze dat ze niet binnen het sociale investerings idee van impact investors pasten, noch voldeden aan de rendement verwachtingen van Venture financiers. "In the end, we secured second round financing from an off-shore financier".

Hart blijft positief, 'this also means that there is a huge opportunity for visionary financiers to invent the new investment categories and asset classes needed to fill this gap.'Hart ziet de Chinezen en Indiers eerder de sustainable enterprises van de toekomst financieren en vreest dat de Westerse/Japanse investeerders de kans mis lopen een bijdrage te leveren aan duurzame ondernemingen (in alle betekenissen).  Lees het hele artikel op: nextbillion.net doughnet hole




CHARITIES

Transparantprijs 2011

De Transparantprijs, een initiatief van Civil Society en PWC en werd al weer voor de 5e keer uitgereikt met nominaties voor het 'vaste' clubje. Het thema dit jaar was 'impact', naast de kritische blik op het transparantiegehalte van fondsenswervende instellingen en vermogensfondsen. Het jury rapport met de kernbevindingen 2011 staat nog niet online vandaar een kort bericht.

Winnaar van de Transparantprijs 2011 bij de grote fondsen is Cordaid, die zal ik als 'CASE' behandelen in het volgende blog (1 nov2011) het ziet en veelbelovend uit (maar de Nederlandse jaarrekening kan niet worden gedownload). Bij de vermogensfondsen won de Turing Foundation, haar beleid is niet interessant genoeg voor een 'CASE': 10% wordt duurzaam belegd en vanwege de lage rente kiezen ze voor korte termijn staatobligaties.

Impact Prijs
Er was een speciale 'Impact' prijs die naar Oxfam Novib ging. Opvallend is bijvoorbeeld dat Oxfam Novib in haar jaarverslag bij projecten en campagnes kleurletter (tekstverslag) of icoontjes (online) toevoegt met de betekenis: S = geslaagd, D = we kwamen voor een dilemma (te staan), M = resultaat was minder of anders dan beoogd , M = niet geslaagd. Op de websitepagina staat ook de 'Monitoringsrapportage 2010" (PDF). Daarin rapporteert Oxfam Novib over de output outcome en duurzaamheid van haar activiteiten. Met duurzaamheid werd bij haar programma 'Recht op leven en veiligheid' gestreefd naar 40 landen ondertekenen een internationaal verdrag voor beheersing van wapenhandel (niet gerealiseerd). De Monitoringsrapportage dient als verantwoording aan het ministerie van Buitenlandse Zaken voor de subsidie uit de Rijksbegroting voor ontwikkelingssamenwerking ('MedeFinanciering'). Link oxfamnovib jaarverslag

Noot van de Blogger Het vermogensbeheer van Oxfam was de 'CASE' op 21juni11, 'super impact investor' of kijk bij Charity Cases


JOB

Oikocredit zoekt Deputy Director Loans & Investments
Oikocredit zoekt voor haar internationale support office in Amersfoort een 2e Deputy Director Loans & Investments. Het takenpakket omvat o.a. Input voor strategie en beleid, Portfolio opbouw en management, ontwikkelen van samenwerking met strategische partners en fondsen onder beheer, marktonderzoek en ondersteunen van de (opbouw van) regionale Oikocredit kantoren. Meer informatie Volkrant banen en 'full job description available upon request' at oikocredit vacancies


GELEZEN

IMPACT INVESTING, Transforming how we make money while making a difference. Antony Bugg Levine en Jed Emerson, (2011, Wiley ed) 306p, 13 p. further reading, index en noten.)

De auteurs van het boek zijn vertegenwoordigers van 1,5 generatie impact investing inventing. Goeroe 'Jed Emerons' bedacht 'blended value', letterlijk gemengde waarde (toevoeging) en Antony Bugg Levine, ex McKinsey consultant en ex-directeur van de Rockefeller Foundation bedacht samen met anderen de lekkerbekkende en brede term 'impact investing'. In het eerste deel beschrijven ze overzichtelijk de tientallen jaren voorgeschiedenis en het brede gebied van impact investing met de grote rol van overheden en ontwikkelingsbanken (FMO!), internationale samenwerking en 'II's best brand microfinance'. Maar ook 'sociale' ondernemingen die in de hele wereld werken met en voor voor zeer diverse bevolkingsgroepen en commerciele banken die joint ventures, obligaties, beleggingsfondsen en interne 'social economy' afdelingen begonnen.

Een waardevol richtsnoer vond ik de 'principles of additionality' voor impact investors (p.31-34). Ook schetsen ze de toekomstige terreinen waar impact investing kansen heeft (p83) Daar waar zeer grote investeringen nodig zijn om sociale problemen op te lossen, winstgevende en opschaalbare ondernemingen ontstaan die nog te klein zijn voor commerciele (venture) investeerders en daar waar de overheid en maatschappij impact investing actief ondersteunt. En met resultaat: waar impact investors pionieren volgt het grote geld. Specifieke terreinen zijn (p. 93) gezondheidszorg, sociale huivesting, onderwijs, landbouw, utiliteitsbouw in ontwikkelingslanden, en 'restructured social spending' of social bonds obligaties die uitbetalen op 'sociaal' resultaat. (p.104)

Het 2e deel gaat over de ingewikkelde wereld van charity en de 'uniciteit' van goede doelen organisaties, hun samenwerking onderling en die met impact investors. Zowel goede doelen als sociale ondernemers in de VS, Canada, VK en Japan? lopen aan tegen wet- en regelgeving die als obstakels werken, terwijl ze vaak hetzelfde beogen en alleen de werkwijze verschilt. Maar het tijdperk van de individuele 'ster' pioniers is volgens Emerson en Bugg Levine voorbij. Het gaat nu om -binnen de gevestigde orde- om samenwerking, afstemming en taken verdelen. Wat betreft lobby en regulering, adoptie van impact meting modellen en ratingsystemen, professionalisering en promotie van het concept op bij professionals en onderwijsinstellingen. Het standaard advies aan studenten om 'eerst ervaring op te doen in de zakenwereld' voor idealisten sociaal ondernemer/investor te worden geven ze niet meer, er is al veel specifieke deskundigheid opgebouwd. Belangrijk zijn private banking, vermogens- en fondsbeheerders, impact investors en institutionele investeerders etc. Noot Van de Blogger: Hiermee geven ze natuurlijk ook de reikwijde van het veld aan, dat is ook voor dit blogger wel eens wat overweldigend en lastig bij het selecteren van impact investing nieuws.

How will we move the money?
Emerson en Bugg Levine noemen family funds, donor advised funds* en universiteitsfondsen als mogelijke katalystoren. Ze benadrukken het belang en effect van (Nederlandse!) ii institutionele beleggers, diversificerende ii funds managers en productinnovaties (social stock exchange (UK), Impact Investment Exchange Asia asiaiix en online platforms zoals GIIN's Impact Base, GATE Global Impact). Essentieel is de adoptie door grote internationale banken en de ontwikkeling van impact investing richting van institutionele beleggers en HNWI naar 'retail' investing. (Noot van de Blogger: de enige ii 'brand'voerder SNSReaal mikt precies ook op de traditionele doelgroepen, maar bedient met ASN uiteraard al de kleine particuliere beleggers. * Donor advised funds zijn een vorm van 'bij leven' uitgesteld geven aan charity met fiscale voordelen.)

Conclusie
Een zeer goed geschreven en leesbaar boek door twee mannen die er ongelofelijk veel van afweten. Aan de hand van anecdotes en schetsen wordt een helder beeld gegeven van de diverse ontwikkelingen, de focus ie keuze dilemma's, de kansen en obstakels voor de vele 'stakeholders' en geinteresseerden. Ik hb het boek besteld bij Amazon.com

Een 'provocative' bespreking in Stanford Social Innovation Review nov2011 door David Chen, Shifting the Market.

Thien Nguyen-Trung, schreef voor zijn blog goodgeneration ook een book review over Impact Investing: Transforming How We Make Money While Making A Difference (Antony Bugg-Levine and Jed Emerson). Hij is management consultant, was Career Chair for The Kellogg School of Management’s Net Impact en betrokken bij bij social capital markets, entrepreneurship etc. Meer: op zijn blog > about me of linkedin De discussie en de poll (6) over II is ook interessant.


CASE

Noaber Foundation

De Noaber Foundation verdiende op basis van haar track record al veel eerder een Case presentatie, maar het blijkt lastig om een goed profiel samen te stellen. Zonder jaarverslag en jaarrekening -niet ongebruikelijk bij vermogensfondsen- ontbreken betrouwbare financiele data en Noaber communiceert niet over (de omvang van) haar concrete donaties en investeringen.

Geschiedenis
De Noaber Foundation, noaber is dialect voor 'buur', ontstond in 2000 door de opsplitsing van de Oikonomos Foundation van de broer Jan en Paul Baan van het Baan Computer bedrijf en het eigen investeringsbedrijf Vanenburg Group. In de activiteiten van Paul Baan, i.e. Noaber zijn zijn IT en investeringsverleden duidelijk herkenbaar, o.a. in de strategie en haar voorkeur voor praktische toepassingen van IT voor welzijn & gezondheidszorg. Het is ook te herkennen in de focus op de Digital Divide, de ontoegankelijkheid van grote groepen mensen mn in ontwikkelingslanden tot de digitale maatschappij met haar computers, internet, telefonie met betaalmogelijkheden etc.

De christelijke achtergrond van Jan Baan speelt een grote rol: veel geld verdienen was vooral nuttig om meer 'goede werken' te kunnen doen. (BusinessWeek). Een aantal van de projecten zijn gericht op chronisch zieken en gehandicapten, zowel jong als oud (dementerenden). Officieel is het werkterrein van Noaber: gezondheidszorg en welzijn, onderwijs, cultuur en maatschappij en technologie zonder geografische beperking.

Impact
Noaber is actief in het uitdragen van haar filosofie en werkwijze: “De Noaber Foundation streeft naar maatschappelijk impact!”. Om de Impact te kunnen meten is op basis van de SROI (Social Return on Investment) samen met de d.o.b. Foundation en Scholten&Fransen de social e-valuator™ ontwikkeld een web based tool om de SROI berekening te komen. Daarnaast is directeur Pieter Oostlander bestuurslid bij de EVPA, de European Venture Philantrophy Association dat een Knowledge Center heeft met zeer interessante Venture publicaties. Hij sprak op het Skoll Forum (voor Social Entrepreneurs in 2009) en vorige week op een IIR Wealth Management Conferentie voor vermogensbeheerders. Paul Baan debestuursvoorzitter is o.a. bestuurslid van het Ubbo Emmius Fonds, de alumni-organisatie van de RUGroningen. Het organiseerde dit voorjaar een TOP-ontmoeting over 'Social Venturing en Impact Investing' I.s.m. de Noaber Foundation 'die hiermee de laatste jaren veel ervaring heeft op gedaan en er een eigen visie op ontwikkeld'.
Begin 2011 begon een 'nieuwe fase van haar ontwikkeling' om de ambitie om 'naast voortgaan op de beproefde weg en die blijvend te verbeteren, (…) ook onze kennis en ervaringen op professionele wijze te delen' Hierbij maakt directeur Oostlander meer tijd voor Shaerpa, het ondersteunend bureau van/voor de Noaber Foundation. De laatste jaren lijkt het aantal participaties (en donaties) van de Noaber Foundation afgenomen, wat vast samenhangt met de keuze voor meetbaarheid en investeringskosten, de beoogde intensieve betrokkenheid en thematisch werken. Impact wil de Noaber foundation bereiken met 'Venture Philanthropy' als ondernemende filantroop met 'impact only' als criterium. Maar ook als 'social venturer (maatschappelijk investeerder) als Noaber Ventures dat “investeert in (21) bedrijven en organisaties die in staat zijn omzet te genereren. Ook daarbij gaat het om 'impact first'. Financiële rendementen worden niet uitgesloten en opnieuw geïnvesteerd”.

Noaber Venture kiest voor -1- intensieve betrokkenheid als investeerder met -2- (ook) niet-financiële ondersteuning om organisaties te helpen bij het ontwikkelen van hun capa­citeiten en -3- op maat gemaakte -4- meer jaren financiering waarvan -5- de prestaties – en maatschappelijke impact – wordt gemeten en haar Venture activiteiten heeft Noaber Ventures twee investeringsmaatschappijen: George Avenue LLP en Höchst Investments Ltd gevestigd op hetzelfde adres in Lunteren. George Avenue is het social venture capital fund voor 'blended returns', een combinatie van social and financieel rendement. Bij een bron over de Digital Divide/IT investeringen kwam ik tegen dat een 'normaal' marktgemiddeld financieel rendement wordt beoogd, naast de focus op de sociale bijdrage. Höchst Investments Ltd is een venture capital fund gericht op financieel rendement. Maar Hochst investeert oa in aglaia-biomedical. Dat is een investeringsfonds gericht op het commercialiseren van wetenschappelijk onderzoek dat leidt tot nieuwe therapieën en behandelingen van kanker. De Noaber Venture fondsen managen samen ongeveer 30 participaties, waarvan 5 fund to fund investeringen. Veel investeringen zijn 'early stage'.
NB In de recentste bron, de EVPA Guide to VP (juni 2011), staat dat Noaber foundation heeft besloten om haar op winst gerichte investeringen via Höchst los te laten en geen fondsen meer naar Höchst te geleiden. Er staat in een infobox dat George Avenue sociale ondernemingen met 100,000 euro tot 3miljoen euro 5 tot 10 jaar ondersteunt tot e.g. exit Höchst investments ltd. Of bedoeld wordt zoals de exit van Hochst of een exit naar Höchst is (mij) onduidelijk.

Investeringen George Avenue
NoaberVenture/George Avenue heeft 21 investeringen in ondernemingen en investerings-fondsen in Europa, de Verenigde Staten, Israel, India en Zuid Afrika. George Avenue investeert onder andere in investeringsfonds Aviskhaar International dat geld ophaalt voor haar Indiase microkrediet fonds (waar Goodwell's Wim van den Beek 'principle' is). Verder investeert George Avenue in het Zwitserse responsAbility Social Investments AG, 'one of the world’s leading asset managers for social investments with assets under management of more than USD 910 Avenue investeert onder andere in organisaties die Hybride, for of non-profit zijn en gericht op Ventrue Capital & Philantropy en Impact Investment. Middelen: Guarantee, Senior loan, Loan , Subordinated loan, Convertible loan, Mezzanine finance, Equity, Convertible grant, Grant, Credit Facilities en 'Patient Capital'. Debt, leningen worden verstrekt tegen rente onder het marktniveau. De investeringsbedragen zijn tussen de 300.000euro en 1miljoen euro en de periode 5 tot 10 jaar until exit.
Bronnen EVPA directory 2010-2011, EVPA VP Guide greatergoodsa en Bidnetwork.org

Investeringen
In Israel werkt Noaber al 10 jaar met impact1st, Impact First Investment dat zowel haar philantropie als haar investeringen begeleidt. De investeringen zijn in Seed en Early Stage Social enterprises in bovengenoemde thema's en voor 'equal opportunity employment'. Een paar voorbeelden van de Noaber Venture portfolio: NeuroTech-Solutions Online diagnose van ADHD bij jonge en volwassen clienten voor cunsumenten en behandelaars. Early Sense ontwikkelde EverOn, (Risisco) Patienten monitoring of afstand voor zieken- of verpleeghuizen op doorliggen, uit bed vallen en algehele conditie van de patienten (Noot van de Blogger:een Hochst investering, o.a. in een investeringsronde in 2010 van 13 miljoen US$ met 6 partners. In totaal heeft Early Sense in 3 rondes 24 miljoen US$ opgehaald. Een van de partners is Docor Bv, het eigen investeringsbedrijf van de van Leer Groep waarvan de winst gaat naar de van Leer Foundation, een Nederlandse impact investor. Een van Docor's partners is de Levi Lassen Foundation, zie dit blog IINews3aug11 AMD Diagnostics en histoscanning werken aan vroege opsprong van (prostaat)kanker door ultra sound technologie. Software Horizon Een Jordaanse software outsourcer van programmerings diensten aan Israelische ondernemingen. al Bawader De 1e private equity investment firma gespecializeerd in ondernemingen van Arabische Israeliers. De firma wordt gemanaged door Pitango Venture Capital (Noot van de Blogger Mede investeerder in Early Sense en 'Israel's lead Venture Capital fund').

In Nederland participeert Noaber Venture/George Avenue in Vita Valley (gezondheidszorg netwerk), Vital Innovators (consultancy) en Vital Health Software om (via een netwerk van bedrijven- de kwaliteit van de zorg over de hele keten te verbeteren en meer efficient en kost-effectief te maken. Noot van de Blogger Noaber bestuurslid Laurens van der tang is oprichter van Vita Valley en CEO van Vital Health Software. Noaber investeert verder in Abakus© een webbased elektronisch patiëntendossier dat fysiotherapeuten ondersteunt in het klinisch redeneren, meten en besluiten. In Mentalshare dat e-mental health diensten levert voor effectieve preventie en behandeling van psychische problemen en verslaving via het internet en in de NIPED-GezondheidsKompas een online gezondheidsportaal waarmee deelnemers zelf, op eenvoudige wijze, in de in de gaten houden hoe gezond zij zijn. (Noaber was lead investor bij de 2e investeringsronde van 3,5miljoensteun voor Zorgboerderij 't Paradijs begon met een aankoop investering of lening en ook daarna om de eerste jaren het exploitatiegat te dichten. Zorgboer “IJsbrand Snoeij pacht de boerderij van de Noaber foundation volgens een ‘ingroeimodel’ (in de eerste drie jaren kreeg hij korting op de pachtsom). De Noaber foundation ontvangt rente (een maatschappelijk rendement – dus een relatief laag percentage) en draagt het risico. Binnenkort wordt de stichting omgezet in een sociale onderneming zodat IJsbrand Snoeij op termijn zelf eigenaar kan worden” (RUWageningen).

In Finland investeert Noaber Venture/George Avenue in Ecolane dat software ontwikkelt voor het plannen van vraaggestuurde vervoersdiensten van ouderen en zieken. Door de real time verwerking van nieuwe aanvragen worden routes efficiënter ingepland en passagiers het afhaal tijdstip nauwkeuriger worden aangegeven. In 2008 besloot Ecolane zich te gaan richten op de VS. De lokale overheden moeten nl. transitdiensten bieden aan inwoners die geen toegang hebben tot regulier openbaar vervoer. Ecolane heeft haar klantenbasis (in de VS) substantieel kunnen uitbreiden met aansprekende resultaten op het gebied van efficiëntie, duurzaamheid en klanttevredenheid.

In de VS investeerde Noaber in 2002 (als prior investor) en 2004 in Federation, een software bedrijf gevestigd in Denver USA en Kfar Saba, Israel 'successfull in the Aerospace and Defense sector' (2006). Er is een branch office in Kentwood Michigan (Health Association).

Conclusie

Noaber Foundation en met name Noaber Venture is een zeer interessante impact investor met een geheel eigen visie en stijl. Ik heb de Noaber Philantropy activiteiten bewust weggelaten, maar er is overlap/integratie van donaties en investeringen in projecten zoals bij de zorgboerderij. Juist dat geeft aan hoe pragmatisch en strategisch Noaber als Philantropist en Venturer te werkt.
Links noaber en evpa